مهره ( Nut)
مهره ( Nut)
مهره نوعی اتصال با رزوه داخلی می باشد. مهره ها همواره با پیچهای هم سایز و هم گام برای اتصال اجزاء مختلف به کار می روند.
مهره به واسطه نیروی حاصله از :
اصطکاک بین رزوه ها Fraction
تغییر فرم پلاستیک در رزوه ها Elastic Deformation
ازدیاد طول پیچ Stretching
فشردگی قطعات محل اتصال Compression
باعث ایجاد اتصال پایدار می شوند.
در شرایط ارتعاش و چرخش برای پیشگیری از شل شدن مهره ها مکانیزم های قفلی مختلفی به کار می رود. از جمله استفاده از واشر قفلی (Lock Washer)، مهره باریک قفل شو (Jam Nut)، پین و اشپیل (Split Pins) و سیم برای مهره های تاجدار(Castellated Nut)، چسب رزوه (Loctite)، مهره های نایلون دار (Nyloc Nut)، و یا اندکی فرم مخروطی در زاویه رزوه ها.
مهره های اولیه بیشتر به شکل چهار گوش تولید می شدند. دلیل آن سهولت و سرعت در تولید این فرم پیچ و مهره بود. بیشتر تولیدات اولیه به صورت دستی انجام می شد.
امروزه از شکل چهار گوش به ندرت استفاده می شود. مگر در مواردی که نیاز به اعمال حداکثر گشتاور ضروری باشد. سطح آچارخور بیشتر در فرم چهار گوش امکان اعمال گشتاور بیشتری را توسط آچار فراهم می نماید.
پیچ و مهره شش گوش
مهره فرم شش گوش Hexagon امروزه بیشترین کاربرد را دارد. فرم زاویه آچارخور شش گوش باعث تسهیل در استفاده از آچار می گردد. با این حال هر چه تعداد سطح آچارخور پیچ کوچکتر و بیشتر باشد تمایل بیشتری به هرز شدن وجود خواهد داشت.
در مهره فرم شش گوش تنها ۶/۱ دور گردش برای دسترسی به سطح بعدی نیاز است. با این وجود فرم چند ضلعی بیشتر از ۶ ضلع سطح تماس کمتری با آچار فراهم می نماید. و فرم چند ضلعی کمتر از ۶ ضلع نیز نیاز به فضای بیشتری برای گردش آچار دارد.
اشکال دیگر مهره برای کاربر خاص استفاده می شوند. مانند مهره پروانه ای یا مهره خروسکی (Wing Nut) که برای باز وبست توسط دست طراحی شده است. ویا مهره های پرسی (Cage Nut) که برای قسمتهای غیر قابل دستراس برای آچار طراحی شده اند.
تنوع بسیار زیادی از فرم مهره ها وجود دارد. از لوازم خانگی تا طرح های مهندسی بسیار پیچید هر یک برای رسیدن به استانداردهای فنی مشخصی طراحی شده اند.
اتصالاتی که در صنایع مهندسی و خودروسازی استفاده می شوند معمولا نیاز به تحمل گشتاور مشخصی دارند. این گشتاور توسط آچار ترک متر اعمال می گردد.
استحکام مهره ها با توجه به استحکام پیچ مربوط به آنها درجه بندی می شود.
برای مثال مهره کلاس ۱۰ استانداردISO بار گواهی برابر با استحکام کششی پیچ کلاس ۱۰٫۹ ISO – را تحمل می نماید.
همچنین مهره گرید ۵ استاندارد SAE بار گواهی برابر با استحکام کششی پیچ گرید ۵ –SAE را تحمل می کند.