نوشته‌ها

پیچ آلن

آشنایی با پیچ

آشنایی با پیچ

پیچ در واقع سطح شیبداری است که یک محور یا یک استوانه را دور می زند.

یکی از روشهـای عمده اتصالات و خصوصاً اتــصالات مکانیکی استفــاده از پیچ و مهـــره است.

پیچ معمولا در اتصالاتی استفاده می شود که نیاز به باز و بسته شدن داشته باشد و یا دارای لرزه هایی است که باید بعد از مدتی دوباره تنظیم یا محکم شود برخلاف چسب یا جوش که یک اتصال دائمی هستند.

واژه( Bolt) واژه ای عام است که درمورد همه اتصال دهنده های رزوه دار نظیر پیچهای دو سر رزوه بدون گل یا تمام رزوه ( Stud Bolt) و نیز پیچهای خودکار ( Machine Screws ) اطلاق می گردد. مباحث گوناگونی در ارتباط با پیچ و مهره ها نظیر مواد و آلیاژ های مصرفی ، ابعاد دلخواه ،آنالیز شیمیایی و خواص مکانیکی و فیزیکی ، طراحی و هندسه ، تعاریف تخصصی ، روش تولید ، طبقه بندی پیچها ، بازرسی و کنترل کیفیت ، کاربردها ، پوشش و رنگ ، انواع پیچ و مهره ، نشانه گذاری ، عیوب احتمالی ، طریقه استفاده و اعمال گشتاور، استانداردهای مرتبط ، خوردگی ،انواع شکست، عملیات حرارتی ، نمونه برداری و مستند سازی وجود دارد. دراستـــاندارد ISO 1891 تعـاریف و واژه های مربوط به پیچ و مهره ها ذکر شده است.

متریال:

در پیچ های فلزی از فولاد کربن پایین , کربن متوسط و کربن بالا استفاده میکنند.

یکی از مهمترین نکاتی که در تولید پیچ و مهره باید به آن توجه داشت نوع جنس و مواد اولیه است که در کیفیت محصول و قیمت تمام شده آن تاثیر زیادی دارد .نوع مفتول فولادی که در تولید پیچ و مهره ها استفاده می شود باید قابلیت فرم پذیری سرد (ColdHeadingQuality (CHQ باشند.

این نوع فولاد معمولا از فولاد های ساختمان و معمولی گرانتر می باشد . در این نوع فولاد سعی می شود حبابهای ریز هوا به حداقل برسد و سطح و مقطع مفتول به صورت یکنواخت و همگن تر باشد تا در هنگام تولید ایجاد ترک نشود.

نکته : این نوع از پیچ ها بعد از تولید مورد عملیات حرارتی قرار گرفته تا میزان مقاومتشان تقویت گردد.

فولاد های کربن پایین:

پیچ های تولید شده از این فولاد معمولا در صنایعی استفاده می شود که فشار بالایی چه از لحاظ دما , کشش و نیرو بر روی آن نباشد مانند صنایع برق و مخابرات و صنایع پایین دستی .به این پیچ ها , پیچ آهنی می گویند.

فولاد های کربن متوسط:

پیچ های تولید شده از این فولاد به علت استحکام بالا دزر صنایع پل سازی , استراکچر سازی , نفت و صنایع حساس استفاده می شوند . این نوع از پیچ ها , پیچ فولادی یا خشکه خطاب می شوند.

فولاد های کربن بالا (زنگ نزن):

پیچ های تولید شده از این فولاد به علت مقاومت بسیار بالا در زمینه های مختلف در صنایع دریایی , صنایع غذایی ومکانهای بسیار مرطوب استفاده می شوند.

نکته: به علت هزینه بسیار بالای این محصولات از مشابه فولادی با پوشش های مختلف در صورت امکان استفاده می شود.

استفاده از فلز های آلمینیوم , مس و برنج نیز معمول می باشد.

فورج:

فورج پیچ و مهره به دو روش سرد و گرم انجام می گیرد.

در روش فورج گــرم بعــد از حــرارت دهــی سـر قطـعه در دمـای بــالا (۸۵۰-۱۲۰۰) توسط دستگاه پرس شکل سر پیچ ایجاد می شود.

در روش فورج سرد یا اکستروژن بدون استفاده از حرارت و توسط دستگاه قالب زنی ، پیچ در طی چند مرحله ولی بسیار سریع تغییر مقطع داده و بصورت آماده استفاده (رزوه شده) از دستگاه خارج می گردد.

پیچ ها از لحاض ظاهری به دو دسته تقسیم می شوند.

۱-پیچ های خودکار: پیچ های خودکار نوعی از پیچ هستند که برای ثایت شدن در قطعه مورد اتصال نیازی به مهره ندارد و درون کار فرو می رود و نوک آن معمولا مانند میخ تیز می باشد , در مواردی می تواند قطعه را سوراخ کند. مانند پیچ سر مته ای و پیچ چوب.

۲-پیچ های غیر خودکار: این نوع پیچ ها برای ثابت شدن نیاز به مهره دارند یا قطعه ای که مانند مهره باشد و بتواند کار مهره را انجام دهد , معروفترین آن را می توان پیچ شش گوش را ذکر کرد همچنین پیچ اتاقی , پیچ جوشی , پیچ استوانه , پیچ آلن واستاد بولت و …

پوشش:

همانگونه که در گذشته توضیح دادیم برای استفاده از پیچ و مهره های آهنی و فولادی در محیط های مرطوب و صنایع دریایی از پوشش های مختلف استفاده می شود که به اختصار هر کدام را توضیح می دهیم.

فسفات و کرومات:

این پوششها که پوششهای تبدیلی نامیده می‌‌شوند، پوششهایی هستند که ‌از خود فلز ایجاد می‌‌شوند. فسفاتها و کروماتها نامحلول‌اند. با استفاده ‌از محلولهای معینی مثل اسید سولفوریک با مقدار معینی از نمکهای فسفات ، قسمت سطحی قطعات فلزی را تبدیل به فسفات یا کرومات آن فلز می‌‌کنند و در نتیجه ، به سطح قطعه فلز چسبیده و بعنوان پوششهای محافظ در محیط‌های خنثی می‌‌توانند کارایی داشته باشند.

این پوششها بیشتر به ‌این دلیل فراهم می‌‌شوند که ‌از روی آنها بتوان پوششهای رنگ را بر روی قطعات فلزی بکار برد. پس پوششهای فسفاتی ، کروماتی ، بعنوان آستر نیز در قطعات صنعتی می‌‌توانند عمل کنند؛ چرا که وجود این پوشش ، ارتباط رنگ با قطعه را محکم‌تر می‌‌سازد. رنگ کم و بیش دارای تخلخل است و اگر خوب فراهم نشود، نمی‌‌تواند از خوردگی جلوگیری کند.

اکسید فلزات:

اکسید برخی فلزات بر روی خود فلزات ، از خوردگی جلوگیری می‌‌کند. بعنوان مثال ، می‌‌توان تحت عوامل کنترل شده ، لایه‌ای از اکسید آلومینیوم بر روی آلومینیوم نشاند. اکسید آلومینیوم رنگ خوبی دارد و اکسید آن به سطح فلز می‌‌چسبد و باعث می‌‌شود که ‌اتمسفر به‌ آن اثر نکرده و مقاومت خوبی در مقابل خوردگی داشته باشد.

همچنین اکسید آلومینیوم رنگ‌پذیر است و می‌‌توان با الکترولیز و غوطه‌وری ، آن را رنگ کرد. اکسید آلومینیوم دارای تخلخل و حفره‌های شش وجهی است که با الکترولیز ، رنگ در این حفره‌ها قرار می‌‌گیرد.

گالوانیزه گرم مذابی (HotDipGalvanaized):

پیچ سر شش گوش

دانستنی هایی در مورد انواع پیچ و مهره

دانستنی هایی در مورد انواع پیچ و مهره
اساس شکل پیچ عبارتست از یک منحنی حلزونی که از گردش خطی مانند تحت زاویه بر روی استوانه‌ای به شعاع R . گردش این خط می‌تواند از راست به چپ و یا از چپ به راست باشد. نوع اول را پیچ راست‌گرد و نوع دوم را پیچ چپ‌گرد می‌گویند. به عبارت دیگر اگر یک مثلث قائم الزاویه را به گونه‌ای دور یک استوانه بپیچیم که ضلع مجاور به گوشه قائم با کف استوانه موازی باشد، قطر آن روی استوانه نمایشی از پیچ خواهد داشت.لازم به توضیح است که قاعده این مثلث برابر با محیط قاعده استوانه است. به شیار‌های مارپیچی درون پیچ و مهره رزوه می‌‌گویند. پیچ، مهره، پرچ، مهره پرچ، میخ نوعی از اتصالات هستند مانند چسب‌کاری، جوشکاری و… پیچ و مهره‌‌ها معمولاً برای اتصالاتی استفاده می‌شوند که نیاز به باز و بسته شدن داشته باشند و یا دارای لرزه ‌هایی هستند که باید بعد از مدتی دوباره تنظیم یا محکم شوند برخلاف چسب یا جوش که یک اتصال دائمی هستند و به سختی از هم جدا می‌شوند. پیچ‌ها را به دو صورت یا نوع کلی می‌شود تقسیم کرد: ۱-پیچ‌های خودکار : پیچ‌های خودکار نوعی از پیچ هستند که برای ثابت شدن در قطعه مورد اتصال نیازی به مهره ندارند و درون کار فرو می‌روند و نوک آن‌ها معمولاً مانند میخ تیز هست و حتی می‌توانند قطعه کار شده را سوراخ کنند مثل پیچ‌های سرمته‌ای، پیچ چوب ،… ۲-پیچ‌های غیر خودکار یا ساده: این نوع پیچ‌ها برای ثابت شدن نیاز به مهره دارند یا قطعه‌ای که مانند مهره باشد و بتواند کار مهره را انجام دهد. معروفترین پیچ از این نوع را می‌توان انواع پیچ‌های شش گوش ذکر کرد همچنین پیچ‌هایی دیگر مثل پیچ اتاقی، پیچ جوشی، پیچ استوانه، پیچ آلن و … را می‌شود نام برد. انواع سر پیچ‌ها: یکی از انواع اتصالات را پیچ‌ها تشکیل می‌دهند، دامنه کاربرد پیچ‌ها در صنایع مختلف بسیار وسیع بوده و بیشترین اتصالات بوسیله آنها صورت می‌گیرند. پیچ‌ها از نظر مقاومت، محل کاربرد، شکل ظاهری و آچارخورشان به انواع مختلف تقسیم می‌شوند که عبارتند از: ۱- پیچ‌های شش گوش ۲- پیچ‌های چهارگوش ۳- پیچ‌های گرد (سرساچمه ای) ۴- پیچ‌های سرتخت ۵- پیچ‌های آلن ۶- پیچ‌های دوسر ۷- پیچ‌های چوب ۸- پیچ‌های متفرقه : این نوع پیچ‌ها بستگی به مقاومت، شکل ظاهری، نوع کاربرد و محل اتصال دارند. جنس پیچ‌ها جنس پیچ‌ها می‌تواند از فلز، چوب، پلاستیک باشد. پر مصرف ترین مواد در تولید این نوع اتصالات فولاد می‌باشد و نوع آن فولاد‌های کم کربن و کربن متوسط می‌باشد. ولی استفاده کردن از فولاد‌های با کربن بالا، فولاد زنگ نزن(استنلس استیل)(صنایع دریایی -صنایع غذایی -مکان‌های مرطوب )، آلومینیوم (ظروف تفلون)، مس، برنج نیز معمول می‌باشد. یکی از مهمترین نکاتی که در تولید این گونه اتصالات مانند پیچ ومهره و پرچ باید توجه داشت نوع و جنس مواد اولیه می‌باشد. جنس و نوع مواد اولیه نه تن‌ها در کیفیت این نوع اتصالات تاثیر دارد در قیمت تمام شده آن‌ها نیز تاثیر زیادی دارد. نوع مفتول فولادی که در تولید پیچ و پرچ و مهره‌ها استفاده می‌شود باید قابلیت و فرم پذیری سرد را داشته باشد. این نوع فولاد‌ها معمولاً از فولاد ساختمانی و معمولی گرانتر هستند و دلیل آن این می‌باشد که در فولاد ‌های با قابلیت CHQ سعی می‌شود تا حباب‌های ریز هوا به حداقل برسد و سطح و مقطع مفتول به صورت یکنواخت‌تر و همگن‌تر باشد تا در هنگام تولید سطح قطعات تولیدی ترک نخورد و ترک نداشته باشد. انتخاب رده مکانیکی مناسب برای هر اتصال بستگی به نیرو‌های وارد بر پیچ و طراحی ابعاد پیچ دارد،علاوه بر آن باید به نکات زیر توجه کرد. الف-اگر بخواهیم ابعاد پیچ کوچکتر شود می‌بایست پیچ با رده مقاومت بالاتری انتخاب گردد. ب-انتخاب پیچ با رده مقاومت بالاتر بستگی به جنس قطعه‌ای که زیر سر پیچ ومهره قرار می‌گیرد دارد. پ-پیچ ‌ها با رده مقاومت بالا دارای تغییر طول کمتری هستند بنابراین قابلیت جذب انرژی کمتری در حالت‌های بحرانی دارند که اصطلاحاً شکننده هستند بنابراین با اضافه کردن مقاومت و طول پیچ،ضربات ناشی از بار‌های ناگهانی را باید در نظر گرفت. ث-هنگام طراحی پیچ باید به شرایط ویژه از قبیل نرمش در درجه حرارت پایین ، داشتن مقاومت کافی در برابر حرارت بالا و یا خوردگی توجه کرد. ج-معمولاً در ماشین سازی در صورتیکه شرایطی حاکم نباشد رده مقاومت پیچ از ۸/۸ تا ۱۰/۹ گرفته می‌شود.